Gözde Yedi Tehlike Sinyali |
Gözde Yedi Tehlike Sinyali
Hayatinizin ilk yarisinda görmenizi ciddi olarak tehdit eden hemen tüm hastaliklar tehlike sinyalinin biri veya birkaçi ile kendini ele verir. 7 Kanser tehlike sinyalini bilmeniz gerektigi gibi bunlari da bilmelisiniz.
1. Sürekli kirmizilik: Kizariklik ciddi veya önemsiz bir göz problemine bagli olabilir. Nasil ayirtedilebilir? Genellikle ciddi bir hastalikta diger belirtiler de mevcuttur. Ancak, baska bir semptom yoksa bile olagandisi bir kizariklik devam ediyorsa doktorunuz tarafindan görülmelidir.
2. Devam eden agri veya gözde veya çevresinde rahatsizlik hissi : Saglikli bir göz agri yapmaz. Hepimizde vücudumuzun orasinda burasinda hafif ve gelip geçici agrilarimiz olur. Göz de buna dahildir, belki yoruldugumuz zaman. Ancak sürekli agri normal degildir. Özellikle göz kizariksa veya diger tehlike sinyalleri de varsa.
3. Görme bozuklugu: Göz görmek içindir ve en önemli tehlike sinyallerinden biri görme problemidir. Görme bozuklugu birçok sekilde olabilir. Örnegin yakin veya uzakta detaylar bulaniklasabilir. Böyle bulaniklasma siklikla basit bir gözlük gereksinimidir. Ciddi degildir . ve tabii körlüge neden olmaz. Ancak bulanik görme diabete, hipertansiyona, zehirlenmeye ve daha birçok ciddi probleme bagli olabilir. Periferik görme kaybi gözde veya beyinde önemli bir hastaliga bagli özellikle kötü bir sinyaldir. Bildiginiz gibi normalde yalnizca düz kaisinizi degil, iki tarafinizi da görürsünüz. Ayni anda görebildiginiz bütün bu alana görme alani denir. Sayet bu alanin bir kismi görülüyorsa nedeni hemen her zaman retina, optik sinir veya beyin hastaligidir.
Çift Görme diger bir kötü semptomdur. Herseyi iki tane görmek gözlerin düzgün pozisyonda olmadigini ifade eder. Genellikle beyin tarafindan gözlerin kontrol edilmesinde bir probleme baglidir. Sarhosken oldugu gibi geçici olabilir. Persistan çift görme kötü bir belirtidir.
Bazen bir gözün önünde aniden uçusan noktalar belirir. ?arlak, beyaz bir yüzeye veya gökyüzüne baktiginizda gördügünüz birkaç çizgi veya noktayi kastetmiyorum. Küçük sinekler gibi önünüzde dans eden yüz veya bin noktayi kastediyorum. Bu noktalar, gözün gerisindeki jel olan vitre sivisi içine dagilmis hücrelerdir. Bu hücreler, kanamaya bagli kirmizi kan hücreleri veya enfeksiyona bagli beyaz kan hücreleri olabilir. Ne kanama ne de enfeksiyon göz içinde istenen bir sey degildir!
4.Sasi Gözler: Çocuklukta veya eriskinde sonradan bir gözün içine veya disina dönmesi beyinde gözlerin kontrolünün kayboldugunu gösterir. Bu durum göz görmedigi için ve beyne hangi dogrultuya baktigini anlatamadigi için gelisebilir. Veya beyin kontrol sistemlerinin kendisi bozulmus olabilir.
5. Büyüyen kitleler: Göz üzerinde veya kapaklar üzerinde sislikler ve kitleler kanser, infeksiyon veya görmeyi bozan diger anormal durumlara bagli gelisebilir. Birçok küçük etbeni ve siyah benler kapaklar üzerinde zararsizca gelisebilir. Benim kastettigim bu küçük problemler degil, gittikçe büyüuen anormal kitlelerdir. Spontan olarak kanayanlar hemen kesin olarak kötü huyludur. Kanserlerin agri yapmasi sart degildir.
6. Sürekli Kabuklanma ve Sekresyon: Gözün yüzeysel enfeksiyonlari irritasyona neden olarak gözden veya kapak kenarlarindan yapiskan, iltihabi akintiya yol açar. Bu akinti kirpik diplerinde ve köselerde kuruyunca sert kabuklar olusur. Göz yüzeyi enfeksiyona dirençlidir. Ancak ince yüzeysel . hücre tabakasi siyrildi ise örnegin, katarakt lens takarken veya sertçe gözler ovusturuldugunda, yüzeysel mikroplar hassas derin dokulara girebilir ve hizla çogalir. O nedenle enfekte bir göz saglikli bir göze zarar vermeyen önemsiz siyriklardan bile zarar görebilir. Bu tip enfeksiuonlar uygun antibiotik kullanimi ile temizlenmelidir.
7. Pupilla Degisiklikleri: Normalde, pupillalar (irisin . merkezindeki siyahlik) yuvarlak veya iki gözde esit büyüklüktedir. Pupilla büyüklügü göz içine giren isik miktarini ayarlar ve beyin tarafindan kontrol edilir. Muayenenin önemli bölümlerinden biri pupilla muayenesidir. Çünkü bu beyinle normal veya bozuk sinir baglantilarinin sonucunu gözlemenin en kolay seklidir. Ayrica gözün kendisinin ciddi hastaliklari da pupilla degisikligine yol açar. O nedenle düzensiz bir pupilla veya iki göz arasinda büyüklük farki önemli bir tehlike sinyalidir.
Özet olarak, 7 tehlike sinyalinden birinin veya birden fazlasinin varligi gözardi edilmemelidir. Çünkü problemin taninmasi ve zamaninda degerlendirilmesi ve tedavisi gözün kör olmasini önleyebilir. GÖZ YARALANMASINDA iLK YARDIM Bir kaza oldugunda kütüphaneye gidip ilk yardim olarak ne yapilmasi gerektigine bakamazsiniz. Daha önceden bilmeniz gerekir. Ciddi yaralanmalarda dogru ilk yardim siklikla körlügü önler. Yanlis ilk yardim körlüge neden olur. Yaygin olarak görülengöz yaralanmalari 6 tiptir. Her biri için özel olarak ilk yardim girisimi gerekir.
1. Kimyasal Göz Yaniklari: Sayet kuvvetli bir kimyasal madde (örnegin pil asiti, kezzap, laboratuar veya endüstriyel eriticiler, zehirler, kiereç tozu) gözün saydam kismina (kornea) atilirsa korneanin normal saydamligi hizla bozulur. Dakikalar içinde (madde çok güçlü ise saniyeler içinde) korneanin hassas hücreleri gerçekten yanar. Vücudun bir yerinde kötü bir yaralanma oldugunda skar dokusu birakarak iyilesme olur. Derin bir kesi veya yaniktan sonra ciltte olusan bir skari bilirsiniz. Böyle bir skarin korneada olustugunu düsünürseniz gözü nasil kör edebilecegini anlarsiniz.
Kimyasal bir yanik için ne yaparsiniz?Hemen ilk yardim, gelecekte yapilabilecek herjhangi bir tedaviden çok daha önemlidir. Simdi gözü yikayarak kimyasal maddeyi uzaklastirmalisiniz. Hiç bir sey için beklemeyin. Gözü hemen yikayin. Bunu yapmazsaniz birkaç dakika içinde gözde kalici körlük gelisecektir.
Gözü normal su ile yikayin. Antidot aramayin. Hastanin yüzünü yukari çevirin ve gözüne suyu dökün. Dogal olarak bu hastanin hosuna gitmez ve yanigin yaptigi agri ve soguk suyun irritasyonu nedeniyle gözlerini sikarak kapatir. Göz kapaklarini tutarak açmaniz gerekir. Göz veya gözkapaklarina bastirmayin. Kaslarina veya yanagina bastirin. Hastaya yikamanin önemini anlatin. Hastayi kovalarca su dökerek bogmaniz gerekmez, nazik bir akinti halinde yikamaniz yeterlidir.
Kuvvetli bir alkali söz konusu ise gözü en az 15 dakika yikamalisiniz. Önemsiz yaniklarda o kadar uzun süre yikamaniz gerekmez. Ancak, gerçekten kötü bir maddeyi gözden uzaklastirmak için birkaç dakika yeterli degildir.
Farzedin ki hiç su bulamadiniz. irritan olmayan herhangi bir baska siviyi da kullanabilirsiniz. irritasyon olmadan içebiliyorsaniz gözü de o siviyla acil durumda yikayabilirsiniz. Süt, alkolsüz içkiler, portakal suyu, çukulata sütü bu tip herhangi birsey ise yarar.
Kimyasal maddenin antidotunu aramayin. Örnegin alkali yaniginda sirkenin, asit yaniginda sodanin iyi gelecegini düsünebilirsiniz. Antidot aramak için geçirilen zaman gözün tahrip olmasina yol açar. Ayrica antidotun kendisi de göze zarar verebilir.
15 dakikalik yikama isini bitirmeden doktora gitmeyin. Daha sonra hemen doktora gidin çünkü yikamadan önceki ilk birkaç saniye içinde gözün yüzeyi yanmis olabilir. Yüzey iyilesinceye kadar infeksiyon önlenmesi için antibiyotikler önemlidir. 2. Göz Delinmeleri: Sayet kirik cam parçasi, sivri bir tel, . diken veya uçan bir metal parçasi göze girrdiginde en korkunç olay olur. Giris deligi çok küçük bile olsa göz içine mikrop tasiyarak abse olusumuna ve körlüge yol açar. Daha büyük bir yara agzi gözün hassas yari sivi yapilarinin disari kaçmasina neden olur. Böyle bir göze basinç uygulanmasi göz içeriginin daha kolay disari firlamasina yol açarak felaketle sonuçlanir.
Tabii bir gözde böyle bir kesi meydana gelirse kanama olur veya kesi yerinden sivi disari çikar.
Yaralanan bir insanin yanagindan kan veya sivi sizarsa ne olur? Dogal olarak insan kosar ve bir havlu veya bezle kani temizler. Bunu yaparken göze basinç yaparsa gözün bosalmasina neden olur. Lütfen bunu yapmayin. Kesik bir gözün yakinini silmeyin veya bastirmayin. Hastanin gözünü silmesine izin vermeyin.
Penetran bir göz yaralanmasinda en dogru ilk yardim göz ve kapaklara basi yapilmamasidir. Mümkünse bir kapakla göz kapatilmalidir. Kagit bir fincanin yarisini kesip kenarlarini asagiya dogru kestikten sonra yanlara dogru açarak bir kapak yapilabilir.
Tüm izciler kanayan bir yaraya baski uygulayarak kanamanin durduruldugunu bilir.Bu dogrudur ama göz için degil. Kanayacak kadar kötü yaralanmis bir gözü böyle bir basinç mahveder. Birakin kanasin! Bir süre sonra duracaktir ve kanama hastanin ölümüne yol açmaz. Tabii ki, tüm delici yaralanmalar acil müdahale gerektirir. Bunlar ciddi, acil durumlardir.
3. Gözün çizilmesi veya Göze Toz Girmesi: Herkesin gözüne sinek veya toz parçasi kaçmistir. En önemlisi gözün içine birsey kaçinca ovusturulmamasidir.
Çünkü yabanci cismin korneayi çismesine yardimci olabilir.
Genellikle irrite gözün sulanmasi yabanci cismin yikanarak uzaklasmasini saglar. Göz kirpma da yardimci olur. Bunlar ise yaramazsa ilk yardim gerekir. ilk yardimi yapan kisi göz içinde yabanci cismin yerini tayin etmelidir. Tedavi açisindan, partikül gözün saydam veya beyaz kismi üzerinde olabilir. Her ikisi için farkli tedavi gerekir.
Kornea içine gömülmüs bir toz parçasina ilk yardimi yapan kisi dokunmamalidir. Kirpma ile çikmayacak kadar gömülmüs ise çikarilmasi için lokal anestetik gerekir. Kornea dokunmaya ve agriya çok hassastir. Ayrica böyle bir yabanci cisim yüzeyi bozarak enfeksiyon egilimini arttirir. infeksiyon riski antibiyotik tedavisi ile azaltilabilir. Bu nedenle, önemli bir çizik veya gömülü bir yabanci cisim olan bir kornea doktor tarafindan görülmelidir. Kornea enfeksiyonlari görme kaybina yol açan yogun zararlar birakir. Toz gözün beyaz kisminda ise (konjonktüre) problemi doktora ihtiyaciniz olmadan çözebilirsiniz. Konjonktüreenfeksiyona çok dayaniklidir ve küçük cizikler ciddi hasara yol açmaz. Tüm yapmaniz gereken bir kagit ve bez parçasini kivirip ucuyla yabanci cismi silerek almanizdir. Bu fazla bir aciya neden olmaz. Partikül alinir alinmaz batma hissi kaybolmalidir. Siz alt kapagi asagi çekerken hasta yukari bakarak size yardimci olabilir. Bu pozisyon konjonktürenin tüm alt kismini görmenizi saglar. Yer çekimi nedeniyle . göze giren seylerin çogu konjonktüre alt yarisina yerlesir. Bazen partikül gözün üst yarisindadir. Bunlari almak daha güçtür. Üst kapagi yukari çekerken hastaya asagi bakmasini söyleyin. Bazen yabanci cisim kapagin orta yüzündedir. Bunu almak için kapak ters çevrilmelidir. Göz hala batmaya devam ediyor ve siz de problemi göremiyorsaniz bir doktora göstermek gerekir.
Hasta bir metal üstüne metalle vuruyorken yabanci cisim gözüne firladi ise küçük bir çelik parçasi gözü delerek içeri girmis olabilir. Böyle bir yaralanma yüzeyde görülemiyebilir. Bazen hemen hemen hiç agri olmaz. Bu tip yaralanmalarda dikkatli olun. Koruyucu gözlük takmadan böyle bir is yapmayin.
4. Morarmis Göz: Kapaklardaki gevsek dokular içine kanama oldugunda göz morarir. Cilt altinda kanama siyah veya mavi görülür. Kapak dokusu gevsek oldugundan kanama kapaklari çevirir. Alin, burun ve yanak derisi siki oldugundan bu kisimlara kan gitmez. Bu nedenle, morarmis göz bir kan damari yirtilacak kadar sert bir travma oldugunun göstergesidir. Birçok travma göze hasar vermez çünkü göz kemik cep içinde korunmaktadir. Ancak mor göz kesinlikle bir travma oldugunu ve gözün de yaralanmis olabilecegini düsündürür. Görmeniz bulaniklasti ise doktora gitmelisiniz. Bu durumlarda bulanik görme göz içine kanama oldugunu ifade eder. Böyle bir göze ilk yardim eskiden beri soguk bir büftek parçasinin göz üzerine konmasidir. Ancak bunun pek faydasi olmaz ve et pahali.
GÖZ PROBLEMLERi KONUSUNDA KiME BASVURMALISINIZ?
Günümüzde o kadar çelsiyli saglik personeli vardir ki insanin kafasi karisir. 1. Medikal doktor (MD). Antibiyotikler, anestetikler, allerji tedavisi ve diger tibbi bakim konusunda egitilmis ve tecrübe kazanmistir. Ameliyat yapar, yaralanmalarin ve kanserin teshisini koyar, ve genellikle bilgisi iyidir. Pratisyenlerin çogu küçük göz problemlerinin çogunu tedavi edebilir.
2. Oftalmolog göz konusunda ihtisas yapmis bir doktordur. Göz problemlerinin tedavisi konusunda yillarin tecrübesine sahiptir ve herhangi bir göz probleminiz için basvurabilirsiniz. Bu alanda en iyi eksperttir.
3. Optisyen gözlük verir. Uygun cam için gözünüzün ölçümünü bile yapmaz. Yaptigi is yalnizca oftalmolog ve optometrist tarafindan önerilen uygun cami sizin için en uygun gözlük çerçevesine yerlestirmektir.
4. Optometrist gözlük cami için gözünüzün ölçümünü yapar. Ya uygun cam derecesinin reçetesini verir ya da kendisi gözlügü sizin için hazirlar. Tibbi egitim almamistir.
ÖZETGözde 7 tehlike sinyalini ve 4 tip göz yaralanmasi ile bunlarin uygun ilk yardimini lütfen hatirlayiniz. Bu bilgileri kullanarak bir gözün kör olmasini önleyebilirsiniz.
Prof.Dr.Ahmet Gücükoglu IÜ istanbul Tip Fakültesi Göz Hastaliklari AD.
|
Ekleyen: Saglik Sifali - 03.01.2012 -
209500 Okuma - 0 Yorum |
|
|
|
|
|
Göz Sagligi |
|
|
|